Tedarik zinciri mi? Lojistik zinciri mi?

Dünyada her gecen gün Lojistik sektörü büyümeye devam etmektedir. Bu büyüme araç sayılarıyla veya yapılan taşıma hacimleriyle, istihdam edilen kişi sayılarına göre değişiklik gösterir. Bu yüzden elimizde net bir sayı hiçbir zaman tam olarak mevcut değildir. Bir lojistik firmasının elinde yüzlerce araç olması onu bir lojistik devi nasıl yapmazsa, taşıma hacimleri de bir küçük aile şirketini lojistik devi yapmaz.

Dünyada iki kavram her zaman karıştırılmaya mahkum edilmiştir. Bunlardan bir tanesi “Lojistik Zinciri” kavramı diğeri ise “Tedarik Zinciri Kavramı” dır.

Lojistik zinciri kavramının tanımına göre; Bir ürünün, üreticiden nihai müşteriye kadar yolunu bulabilmesi için gereken tüm çalışma faaliyetlerinin toplamıdır.

Tedarik zincirinin kavramının tanımı ise; ürün veya hizmetlerin ürün yaşam döngü süreçlerini kapsayan ve hammaddeden yola çıkıp son müşterinin eline ulaşana kadar geçen operasyonların, bilgi akışının, fiziksel dağıtımının ve alışverişin bütününü içeren bir sistemdir.

İki kavram arasında pek de bir fark gözükmediği için firmalar, ithalat ve ihracatçılar bu iki kavramı karıştırmaktadırlar.

Üzerine birde Tedarik Zinciri Yönetimi profesyonelleri konseyinin yapmış olduğu tanımda kafa karışıklığının ne kadar büyük bir olay olduğunu gözler önüne sermektedir.  Yapılan tanım şu şekildedir: “lojistik, müşteri isteklerini karşılamak amacıyla üretim noktasından tüketim noktasına kadar hammadde, üretim süreci içerisindeki stoklar, mamul maddeler, hizmetler ve ilgili bilgilerin etkili bir şekilde taşıma ve depolanmasını, bilinçli bir şekilde denetimini planlayan uygulanmasını sağlayan tedarik zinciri sürecidir.”

Aslında tedarik zinciri ile lojistik zinciri arasındaki en büyük fark tedarik zincirine bilgi teknolojileri ile hammadde üretiminin de dahil olmasıdır.

Yani; kısaca ve kabaca lojistik ile tedarik zinciri kavramlarını ayırabilmek şu şekilde mümkündür.

Lojistik zinciri içindeki başlıklar kabaca şunlardır.

a)     Sigorta

b)     İç nakliye

c)      Taşıma modu

d)     Depolama

e)     Gümrük

Tedarik zincirinde ise bu maddelere ek olarak

a)     Bilgi teknolojileri

b)     Tedarikçi bilgileri

c)      Hammadde bilgileri

d)     Yönetimsel faliyetler (planlama,organizasyon,yöneltme, koordinasyon, kontrol)

e)     Lojistik faaliyetler (paketleme, talep öngörme, envanter kontrolü,sipariş işleme, tesis ve depo yeri seçimi, elleçleme, geri dönen malların elleçlenmesi vs.)

f)       İnsan kaynakları

g)     Finansal kaynaklar

h)     3p lojistik

i)       Müşteriler girmektedir.

Arada çok büyük bir uçurum olmasına rağmen Nakliyecilerin tabelasına Lojistikkelimesini eklemesi gibi lojistik zinciri yürüten firmalarda tedarik zinciri yaptıklarını söylemekten çekinmedikleri sürece bu iki kavram daha çok karışacak ve müşteri gerçek hizmet kalitesini hiçbir zaman öğrenemeyecektir.

Maalesef bu iki kavram dışında Lojistikte bir çok kavram yanlış anlaşılmakta ve dünya genelinde ki öğretim görevlilerinin bu konuda ki tezlerinin tercümelerinde de yanlışlar yapıldığından Türkiye’de bu kavramların yakın bir zamanda oturması şuan için mümkün değil gibi gözükmektedir.

Sabri ERGENECOŞAR

Metsan Paz. ve Kalite Yön.

[email protected]