Balık çiftlikleri konusunda devlet tarafından etkin bir planlama yapılması gerektiğini belirten Akuakültür Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Seferbay, deniz yüzeyinde balık organize sanayi bölgeleri (OSB) kurulması önerisinde bulundu.
Çevre ve Orman Bakanlığı'nın balık çiftliklerinin açık denize taşınması aksi takdirde de kapatılmasını öngören Denizlerde Balık Çiftliklerinin Kurulamayacağı Hassas Alan Niteliğindeki Kapalı Koy ve Körfez Alanlarının Belirlenmesine İlişkin Tebliğ'ini eleştiren Seferbay, balık çiftliklerinin devlete güvenilerek yapılan yatırımlar olduğunun, taşınmaları için süre tanınması ve masraflarının karşılanması gerektiğini kaydetti. Seferbay, "Yılda 500 ton balık üreten bir çiftliğin açığa taşınma maliyeti 650 bin YTL'yi buluyor. Biz şimdiye kadar devletin talimatlarına karşı çıkmadık. Ancak bize açık denizde yer gösterilmedi" dedi.
Çiftlikler taşınırken yargıya başvurduklarını da anlatan Seferbay, yargının yönetmeliği çıkarmadan yer göstermeden geçiş süreci vermeden kapatma kararının hukuksal olarak yanlış olduğuna karar verdiğini ve yürütmeyi durdurduğunu söyledi. Ancak balık çiftlikleri lehine çıkan dava sonucuna bakanlığın daha sonra itiraz ettiğini hatırlatan Seferbay. "Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tebliğin yürütmesinin durdurulmasına yapılan itirazı kabul etti. Şu an Çevre ve Orman Bakanlığı'nın tebliği geçerli. Tebliğe uymayan balık çiftlikleri kapatılacak" diye konuştu.
"Kirli yerde balık yaşamaz"
Buna rağmen çiftliklerin birçoğunun açığa taşındığını söyleyen Seferbay, "Taşınmayanlar da ön izinleri bekliyor. Taşınan çiftliklerde ÇED süreci başladı. Devletin belirlediği kuruluşlar gerekli incelemeleri yaptı. Kirlilik oluşmadığı tespit edildiği için Çevre ve Orman Bakanlığı ruhsatımızı vermek zorunda kaldı. Biz devletin dediklerini yapıyoruz, ancak onlar yavaş hareket ediyor. Kirli yerde balık zaten yaşamaz. Bu nedenle bizim denizi kirletmemiz ve orada üretim yapmamız mümkün değil" dedi.
Çevre ve Orman Bakanlığı'nın bu konuyla ilgili düzenlemelerini belirleyeceği bir yönetmelik hazırlamasını beklediklerini vurgulayan Seferbay, "Biz yatırımcı olarak devlete güvenmek istiyoruz. Önerimiz de deniz yüzeyinde balık organize sanayi bölgesi oluşturulmasıdır. Devletin etkili bir planlama yapması gerekiyor. Sektörlerin çatışması önlenmeli. Kavganın kimseye yararı yok" diye konuştu.
Sektörün dünya genelinde 65 milyar Euro katma değer ürettiğini, ancak bu rakamın Türkiye'de 1 milyar dolara kadar düştüğünü ifade eden Seferbay, tüm engellemelere rağmen geçen yıl ihracatın 350 milyon dolar olduğunu dile getirdi.
Kızıltan: Öncelikle planlama yapılmalı
Ege Canlı Hayvan ve Su Ürünleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Sinan Kızıltan, öncelikle turizm bölgeleri ve balık üretim alanlarının birbirinden ayrılmasını sağlayan bir planlama yapılması gerektiğini vurguladı. Bu sayede sektörün önünün açılacağına dikkat çeken Kızıltan, balık çiftliklerinin bir kısmının denizin açıklarına taşınmaya başladığını, diğerlerinin de ÇED raporlarını beklediğini ifade etti.
Özder: Lojistik koşullar iyi değerlendirilmeli
Ege Canlı Hayvan ve Su Ürünleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Bülent Akın Özder, balıkçılık sektörünün üretim alanı olan denizlerdeki sorunların aşılması gerektiğini söyledi. Bunun için Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Çevre ve Orman Bakanlığı'nın bir araya gelerek karar vermesi gerektiğini belirten Özder, "Yeni bir yönetmelik ile bu konu yeniden değerlendirilmeli. Balık üretim havzaları oluşturulabilir. Ancak bu yapılırken denizdeki tesisler ile karadaki tesisler birbirine lojistik açıdan uyumlu olmalı" dedi.
Gamze YILDIRIM - DÜNYA