İlk sanal otobüs İzmir'de

Kent içi toplu ulaşımda görev yapan otobüs şoförlerini simülatör cihazı ile eğitmeye başlayan ESHOT Genel Müdürlüğü, hem kullanacağı aracı tanımayan sürücülerin eğitim sırasında yaşayacağı riskleri ortadan kaldırıyor hem de önemli ölçüde yakıt tasarrufu sağlıyor.

İzmir Büyükşehir Belediyesi, toplu ulaşımda önemli yatırımlara imza atarak filosunu yüksek teknolojiye sahip otobüslerle güçlendirirken, personel eğitimi konusunda da örnek atılımlar gerçekleştiriyor. Bugüne dek uçak, gemi, tren, askeri araç, kamyon ve binek araç sürüş özelliğine sahip simülatörler çeşitli resmi ve özel sektör kuruluşları tarafından kullanıldı. Otobüs sürücüleri eğitimi için tasarlanmış ilk ve tek araç simülatörü, ESHOT Genel Müdürlüğü bünyesinde hizmete girdi. Simülatörün tasarım ve yazılımı ESHOT'ta bulunan 2009 model Mercedes Conecto tipi körüklü otobüsü sürüş özelliklerine uygun olarak ihaleyi alan firmanın teknik elemanları tarafından hazırlandı. Simülatördeki sürücü koltuğu, direksiyon simidi, gösterge paneli, sinyal kolu, gaz ve fren pedalları, kumanda düğmeleri gibi şoför tarafından sürüş esnasında kullanılan tüm aksesuar, bu körüklü otobüsün orijinal yedek parça ve malzemeleri kullanılarak ve araçtaki gerçek konuma uygun monte edilerek üretildi.

Simülasyon sistemi ile ESHOT Genel Müdürlüğü personeli, ekonomik ve güvenli bir eğitim süreci yaşıyor. İşe yeni başlayacak personelin kullanacağı aracı tanıması, sürüş güvenliği ve kurallarını öğrenmesi amacıyla kurulan sistem sayesinde sürücüler aynı zamanda ekonomik sürüş için en doğru kullanım özelliklerini de görebiliyor. Gerçek bir otobüsün sürücü kabini esas alınarak kurulan sistem, bir bilgisayar programına bağlı olarak çalışıyor. Sürücünün günlük otobüs seferi sırasında yerine getirmesi beklenen tüm kriterler programda yer alıyor. Çeşitli arazi koşulları, gece-gündüz zaman dilimleri, karlı ve yağışlı hava gibi farklı iklim özellikleri, inen-binen yolcular, trafik işaretleri ve pek çok etken sanal olarak sürücünün karşısına çıkabiliyor. Sistem, sürücünün uyması gereken kurallar ve sürüş başarısı çerçevesinde, puanlama tablosu da oluşturuyor. Simülatör sayesinde kullanacağı aracı tanımayan sürücünün eğitim sürecinde yaşayacağı riskler ortadan kaldırıldığı gibi, önemli ölçüde yakıt tasarrufu da sağlanıyor.

Sistemi denemek amacıyla direksiyon başına geçen deneyimli şoförler, simülatörü kullanmanın, gerçek otobüs kullanmaktan çok farklı olmadığını belirtti.

ESHOT Genel Müdürü Gül Şener, kurum olarak eğitimler sırasında riski sıfıra indirmek, zamandan ve yakıttan tasarruf sağlamak gibi nedenlerle bu sistemi hayata geçirdiklerini söyledi. Şener, "ESHOT'un bütçesinin yüzde 21.93'ü akaryakıt tüketiminden dolayı harcamaları göstermektedir. ODTÜ tarafından yapılan bir araştırmada simülatör kullanımıyla bu tüketimin yüzde 10'lara yakın tasarruf sağladığını ortaya koymaktadır. Çünkü simülatörde pedala nasıl basılacağı, fren pedalının en tasarruflu şekilde nasıl kullanılacağı gibi hususlar öğretilmektedir. Akaryakıt tasarrufunun üstüne gitmeye şiddetle ihtiyacımız vardı ve bu konuda simülatör üretilerek önemli bir ihtiyaç giderildi." dedi.

Kapt. Ünal BENLİALPER  - LOJİPORT