Denizcilerimiz dünyada ilk 10'a koşuyor

30 milyon DWT’ye yaklaşan gemi filosu, ‘en büyükler’ listesine giren armatörleri, dünyada birçok ilke imza atan tersaneleri, Amerika’ya uzanan liman yatırımları ile Türk denizcilik sektörü, Kabotaj Kanunu’nun 94. ylında hedefleri büyütüyor…

Denizcilik sektörü, global arenada gücünü artırırken, yeni yol haritasını da çizdi. Rotaya ilk 10 hedefi koyan sektör, navlun pastasından daha fazla pay almayı ve gemi ihracatını en az iki katına çıkarmayı hedefliyor.

İşte Türk denizcilik sektörü, 94’üncü yılı kutlanan 1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramı’na bu yeni hedeflerle girdi. Tüm dünyayı etkisi altına alan COVID-19 salgını, yüzbinlerce insanın bir arada olduğu coşkulu kutlamalara bu yıl gölge düşürse de Türk denizciliğinin miladı olarak görülen Kabotaj Kanunu’nu büyük bir heyecanla anılmaya devam edecek.

Hatırlamak gerekirse, Osmanlı Devleti'nin kapitülasyonlar çerçevesinde yabancı ülke gemilerine tanıdığı kabotaj ayrıcalığı Lozan Barış Antlaşması ile 1923 yılında kaldırıldı. 20 Nisan 1926 tarihinde kabul edilen Kabotaj Kanunu, 1 Temmuz 1926'da yürürlüğe girdi. Böylece iç sularda mal ve yolcu taşıma hakkı Türk yurttaşlarına verildi. Yabancı gemilerin yalnız Türk limanlarıyla yabancı ülkelerin limanları arasında insan ve yük taşıyabileceği kabul edildi. Türk denizciliğinin global oyunculuğa uzanan yolculuğu da böyle başladı…

Türk denizcilik sektörü, iç sularda yolcu ve yük taşımak için kendi filosunu oluşturdu. Yetmedi, tersaneler kurarak bu gemileri Türkiye’de inşa etmeye başladı. Armatörler sadece yurt içi ile sınırlı kalmadı, dünyaya açıldı. 2000’li yıllara gelindiğinde Sabancı ve Ciner gibi büyük grupların da sektöre giriş yapmasıyla Türk armatörler, bugün 30 milyon DWT’ye yaklaşan bir filoya ulaştı, dünya sıralamasında ilk 15'teki yerini aldı.

Deniz filosu büyürken, Türk tersaneleri de balıkçı gemileri, yüzen enerji gemileri, römorkör gibi özel amaçlı tekne inşasında pek çok ilke imza attı, başta Norveç olmak üzere en güçlü denizci ülkelerin bulunduğu Kuzey Avrupa’da önemli pazar payı elde etti. Limancılıkta da Yıldırım ve Global gibi holdingler devlerle yarışa girerek, Afrika’dan Amerika’ya büyük yatırımlara imza attı.

Denizcilikteki bu başarı son olarak Şadan Kaptanoğlu’nun dünyanın en etkin denizcilik örgütlerinden BIMCO’nun ilk Türk ve kadın başkanı seçilmesi ile zirveye taşındı. Türkiye, denizciliğe yönelik üniversite, fakülte ve liseleriyle de dünyaya en fazla zabitan gönderen ülkeler arasında. Ancak, ticaret savaşlarının hızlandığı, ekonomik ve politik krizlerin arttığı bu dönemde rekabette zorlanmaya başlayan denizcilerimiz, güçlerini kaybetmemek ve sektörü daha ileriye taşımak için rakip ülkelerdeki koşulların Türkiye’de de sağlanmasını istiyor. Bu noktada denizciliğe özel güçlü bir finansman sistemi oluşturulması en öncelikli konu olarak görülüyor.

Aysel YÜCEL - DÜNYA

LOJİPORT