Klasik pazarlar daraldı, alternatifler de gidiyor

İlk 7 aylık veriler baz alınarak incelendiğinde 2005'ten 2013'e kadar bazı coğrafi bölgelerde 7 kata kadar artan ihracat, 2013'ten sonra gerilemeye başladı. İlk 7 ayın dönemlerine göre incelendiğinde alternatif pazarlara yapılan ihracat, 2013 yılından 2015'e kadar yüzde 39,2'ye geriledi.

2023'te 500 milyar dolar ihracat hedefleyen Türkiye'nin ihracatı, ilk 7 ay itibarıyla bakıldığında 2012 yılının dahi gerisine düştü. Ocak-temmuz dönemini kapsayan verilere göre 2012'de 87,1 milyar dolar olan ihracat, 2015'in aynı döneminde 84,7 milyar dolara geriledi. Türkiye'nin ihracat pazarlarında yaşanan gelişmeler de endişe verici. Afrika, Güney Amerika, Yakın ve Ortadoğu gibi coğrafî bölgelere ihracat da gerilemeye başladı. Güney Amerika'ya yapılan ihracat, 2005'in ilk 7 ayında 166 milyon doların altında iken, 2013'ün aynı döneminde yüzde 691 artışla 1,3 milyar doların üzerine çıktı. Ancak 2013'ten sonra ibreler tersine döndü. 2013'ten 2015'e gelene dek Güney Amerika'ya yapılan ihracat 7 aylık verilere göre yüzde 39,3, Kuzey Afrika'ya yapılan ihracat yüzde 18,6 azaldı. Asya'ya ihracat ise yüzde 11,5 azaldı. Bu coğrafyaya yapılan ihracat 2005-2013 döneminde yüzde 317 artmıştı.

Süleyman Şah Üniversitesi İktisat Bölüm Başkanı Doç. Dr. Fatih Macit, rakamlara bakıldığında bazı pazarlarda asıl önemli düşüşün 2014-2015 Ocak-Temmuz dönemi için gerçekleştiğini söyledi. Özellikle Kuzey Afrika ve Güney Amerika gibi pazarlara yapılan ihracattaki düşüşte petrol ve diğer emtia fiyatlarındaki düşüşün önemli bir etkisi olduğunu söyleyen Macit,  “Emtia ihracatından elde edilen gelir bu bölge ekonomileri için önemli bir anlam ifade ediyor ve fiyatlardaki düşüş bu ülkelerin ekonomik büyümelerine zarar veriyor. Bu da bize zayıflayan ihracat olarak yansıyor. Çin kaynakları büyüme endişeleri de dikkate alındığında petrol ve diğer emtia fiyatlarında yakın dönemde bir toparlanma olmayacak gibi görünüyor. Bu bizim bu tip alternatif pazarlara yaptığımız ihracatın göreceli olarak zayıf kalmasına neden olabilir.” dedi.

Koray TEKİN - ZAMAN

LOJİPORT